बुटवल – गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा माघको दोस्रो सातासम्ममा मात्रै क्यालिब्रेशन फ्लाइट हुने भएको छ। विदेशबाट आउनु पर्ने प्राविधिक समयमै नआउँदा यसमा केही लिबम्व भएको र अहिले प्राविधिक आएर आन्तरिक उपकरणहरूको चेकजाँच भइरहेकाले डेढ महीनाभित्रमा क्यालिब्रेशन फ्लाइट हुने नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले जनाएको छ ।

प्राधिकरणका प्रवक्ता देवचन्द लाल कर्णकाअनुसार क्यालिब्रेशन फ्लाइटका लागि विमानस्थलमा विद्युतको समस्या समाधान भैसकेको, प्राविधिकहरूलाई तालिम दिने काम भैरहेको र मेसिनहरूको परीक्षण जारी रहेकाले डेढ महिनाभित्र यी काम सम्पन्न गरी फ्लाइट हुनेछ ।

जनवरी अन्तिम वा फेब्रुवरीको पहिलो साता क्यालिब्रेशन फ्लाइट हुने र त्यसको तीन महीनामा व्यावसायिक उडान सुरू गर्ने तयारी भैरहेको प्रवक्ता कर्णले बताउनुभयो । ‘व्यावसायिक उडानपछि नियमित उडानका लागि आवश्यक प्रक्रिया पूरा गर्न तीन महिना लाग्छ, आगामी अप्रिलदेखि व्यावसायिक उडान सुरू गर्ने गरी तयारी भैरहेको छ,’ उहाँले भन्नुभयो । अहिले क्यालिब्रेसन फ्लाइटका लागि एरो थाईका प्राविधकहरू नेपाल आइसकेका छन् । तर, जहाज भने आएको छैन । ‘बीचमा कुनै बाधा भएन भने अप्रिलदेखि व्यावसायिक उडान सुरु हुन्छ,’ प्राधिकरणका प्रवक्ता कर्णले भन्नुभयो ।

क्यालिब्रेसन फ्लाइट भनेको के हो ?

क्यालिब्रेसन फ्लाइट भनेको विमानस्थलमा विमान उडान र अवतरणका साथै अन्य कार्य निर्देशित गर्ने धावनमार्ग, टावरलगायतका क्षेत्रमा जडान भएका उपकरणले काम गरेका छ या छैन् भनेर परीक्षण गर्ने हो। यसका लागि जहाज नै ल्याएर उडान अवतरण गर्दै परीक्षण गर्नुपर्ने गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण आयोजना आईसीपी २ का प्रमुख प्रविण न्यौपानेले बताउनुभयो । जडान भएका उपकरणहरूले काम गरेको या नगरेको, विमानका पाइलटले टावरसँग सम्पर्क गर्दा निर्देशनहरू राम्ररी सुनिएको वा नसुनिएको  लगायतका कुरा क्यालिब्रेसन फ्लाइटबाट थाहा हुन्छ ।

एरो थाई कम्पनीले विमानस्थलमा सञ्चारदेखि लाइटका उपकरण जडानको जिम्मा पाएको थियो । तर, थाई सरकारले कोरोनाको कारण देखाउँदै आफ्नो देशका प्राविधिकहरूलाई बाहिर जान अनुमति नदिएकोले एक वर्ष ढिलाइ भएको प्रवक्ता कर्णको भनाइ छ । ‘थाई प्राविधिकहरू समयमा नआउँदा क्यालिब्रेसन फ्लाइट केही ढिला भएको हो तर अहिले थाई प्राविधिक आएका छन् । तर, जहाज आएको छैन, अब कहाँबाट अन्य प्राविधिकहरू ल्याउने त्यो काम थाई एरोको हो,’ उहाँले भन्नुभयो ।

क्यालिब्रेशन फ्लाइटका लागि यूरोप र अमेरिकाका प्राविधिक पनि ल्याउनु पर्ने हुन्छ । प्रथम चरणको निर्माण सकिएको विमानस्थलमा क्यालिब्रेशन फ्लाइटका लागि थाई, अमेरिकन र युरोपका प्राविधिक एकसाथ हुनुपर्छ। तीन स्थानका प्राविधिक एकसाथ नजुट्दा ढिलाई हुन पुगेको हो ।

दुई चरणमा निर्माण भएको विमानस्थल आइसिपी१ र आइसिपी२ अन्तर्गत काम भएको छ । आईसिपी१ अन्तर्गत धावनमार्ग, ट्याक्सी–वे, टर्मिनल बिल्डिङलगायतका संरचना निर्माण भएका छन्  भने आईसिपी२ अन्तर्गत हवाइजहाज पाइलट र विमानस्थलबीचको समन्वयको लागि प्राविधिक काम भएको छ । विमानस्थलमा तीन हजार मिटर लामो धावनमार्ग, जहाज पार्किङ गर्ने एप्रोन, सब-वे, ट्याक्सी-वे लगायतका संरचना निर्माण भएका छन् । मुख्य टर्मिनल भवन, टर्मिनल टावर, ट्याक्सी पार्किङलगायतका संरचनाको काम पनि सकिएको छ । कार्गो भवन पनि करिब सक्पन्न हुने अवस्थामा छ । यसको लागत ९० करोड ३६ लाख ३४ हजार ६०० रुपैयाँ रहेको छ ।

विमानस्थलको सुरूको लागत ६ अर्ब २२ करोड रहे पनि काम सकिँदासम्म लागत बढेर आठ अर्ब ८२ करोड पुगेको छ । विमानस्थल विस्तारका लागि करिब २२ सय घरधुरीलाई २३ अर्ब मुआब्जा वितरण गरिएको थियो।